بررسی مشکلات اقتصادی-اجتماعی جنگلنشینان حوزه بابلرود و ارائه راهکار مناسب برای مدیریت بهینه جنگل

با توجه به تلاقی مشکلات اقتصادی-اجتماعی جنگل نشینان با حفاظت و بهره بـرداری پایـدار از جنگل های شمال ایران و همچنین با عنایت به عدم توفیق مدیریت جنگل ها طی 85 سال اخیر، پژوهش و ارائ? مدل مناسبی از روش مدیـریت جنگل ها، جهت تأمین مطالبـات جنگل نشین و حفاظت بهین? جنگل، اجتناب ناپذیر است. در این تحقیق سعی بر آن بوده تا با تحلیل واقعیت شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زندگی مردم محلی و همچنین شرایط و پتانسیل فعلی محیط زیست طبیعی واقع در سری 6 طرح جنگلداری بابلرود، مدل جامعی ارائه شود که توأمان به حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی جنگل نشینان و نیز مدیریت بهین? جنگل با هدف حفاظت، احیاء و بهره برداری منتج گردد. در این بررسی با استفاده از نرم افزارهای gis، فیزیوگرافی منطقه مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از نقشه های بدست آمده، به بررسی اثرات هر یک از پارامترهای محیطی بر روی وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستائیان پرداخته شده است. همچنین با استفاده از نرم افزارهای سنجش از دور (rs) و تصاویر ماهواره ای، نقش? تخریب جنگل تهیه و روند تغییر طی یک باز? زمانی، مطالعه گردید. سپس از طریق فرم های پرسشنامه ای و آماربرداری 100 درصد از سه روستای مورد مطالعه (جاجن، هلی کتی و چهارسی عباسی) به بررسی مسائل اقتصادی و اجتماعی روستائیان پرداخته شد و پارامترهای مختلف اقتصادی و اجتماعی و تأثیر آنها بر معیشت مردم و جنگل های پیرامون، مورد تحلیل واقع گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که شرایط فیزیوگرافی منطقه سبب کاهش راندمان تولید می شود و مطالعه تصاویر ماهواره ای نیز کاهش 10 درصدی سطح جنگل های اطراف را طی باز? زمانی دوازده ساله تأیید کرده است. در مطالعات میدانی اقتصادی و اجتماعی، عدم برخورداری رفاه اقتصادی خانوارها از نمایه های توسعه نیافتگی منطقه پرده برداشته و نازل بودن سطح آگاهی از مواهب طبیعت و عدم تشخیص کیفی جنگل ها از سوی مردم محلی نشانگر عمق فقر فرهنگ زیست محیطی می باشد. با توجه به عدم تمایل اهالی سه روستا به خروج از جنگل و همچنین با عنایت به برخورداری روستائیـان از زیرساخت های عمرانی همچون جاد? آسفالتـه، برق، آب لوله کشی و... و همچنیـن پیش بینی بحران کمبود نیروی کار جهت اجرای طرح های جنگلداری در آینده، مدلی تحت عنوان "جنگلداری محلی" با محوریت سازمان های روستائی در قالب مشارکت مردمی جهت مدیریت بهین? جنگل ها پیشنهاد می گردد.